Θρησκευτικός Τουρισμός
Η Κέα, όπως κάθε ελληνικό νησί, είναι διάσπαρτη από θρησκευτικά προσκυνήματα, όλα τους ξεχωριστά μνημεία αρχιτεκτονικής και τέχνης, άλλα στην καρδιά των οικισμών και άλλα στις πλαγιές των λόφων με θέα το πέλαγος. Οι μονές, οι εκκλησίες και τα ξωκλήσια αυτά πέρα από τη θέση που κατέχουν στην τοπική κοινότητα γίνονται σημεία συνάντησης για ντόπιους και επισκέπτες κάθε χρόνο στις μεγάλες γιορτές της Ορθοδοξίας, Χριστούγεννα, Πάσχα και Δεκαπενταύγουστο και στα λαϊκά πανηγύρια στη μνήμη των αγίων.
Πάσχα στην Κέα
Η άνοιξη είναι η εποχή που η Κέα γεμίζει χρώματα. Δεν θα μπορούσε λοιπόν να υπάρξει καλύτερο σκηνικό για τον εορτασμό του Πάσχα, της πιο σημαντικής γιορτής της ορθοδοξίας από το υποβλητικό τζιώτικο τοπίο. Κάθε εκκλησία, από τα μεγάλα μοναστήρια μέχρι τα μικρά ξωκλήσια του νησιού, τιμά τη Μεγάλη Εβδομάδα με μεγαλοπρέπεια και κατάνυξη με αποκορύφωμα την περιφορά του Επιταφίου και τη βραδιά της Ανάστασης.
Μη χάσετε την ευκαιρία να βρεθείτε στην καρδιά των κυκλαδίτικων παραδόσεων και να γευθείτε την αυθεντική πασχαλινή ατμόσφαιρα, μια ανάσα μόλις από την Αθήνα.
Παναγία Καστριανή
Σύμφωνα με την ορθόδοξη παράδοση, ένα χειμωνιάτικο βράδυ του 1699 μια δυνατή λευκή αχτίνα φωτός στον απότομο λόφο Καστρί οδήγησε τους κατοίκους και τους βοσκούς της περιοχής σε μια μικρή σπηλιά. Εκεί, είδαν σκεπασμένη με λίγο χώμα χριστιανική εικόνα που απεικόνιζε την Κοίμηση της Θεοτόκου. Οι πιστοί θεώρησαν το ιερό και πολύτιμο εύρημα ως μια θεία υπόδειξη για το πού έπρεπε να χτιστεί ένας ναός προς τιμή της Παναγίας κι έτσι αποφάσισαν ξεκινήσουν την κατασκευή του παρότι το σημείο ήταν αρκετά δύσβατο. Παρά τις δυσκολίες η μονή αποπερατώθηκε το 1700 και έτσι κατάφερε να φιλοξενήσει την εικόνα της ευρέσεως. Κάθε Δεκαπενταύγουστο, στην γιορτή της Παναγίας γίνεται το λαϊκό προσκύνημα από τους κατοίκους και τους επισκέπτες του νησιού και ένα μεγάλο πανηγύρι, ενώ στο μοναστήρι συρρέει πλήθος κόσμου καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου.
Αγία Άννα
Λίγο μετά τη Χώρα, στη διασταύρωση προς το δρόμο που οδηγεί στο προσκύνημα της Παναγίας της Καστριανής, βρίσκεται το βυζαντινό Μοναστήρι της Αγίας Άννας, ατενίζοντας τη Χώρα και το πέλαγος. Παρατηρώντας το θα βρείτε πληθώρα στοιχείων που δείχνουν ότι είναι κατασκευασμένη και από αρχαίο δομικό υλικό. Υπήρξε ένα από τα επιφανέστερα και καλά οργανωμένα μοναστήρια της Κέας κατά τον 17ο αιώνα. Σήμερα, εκτός από την εκκλησία της Αγίας Άννας, δεν σώζονται παρά μόνο μερικά ερείπια από τους διάφορους χώρους που συγκροτούσαν το ιστορικό μοναστήρι. Μέρες εορτασμού της η 9η Δεκεμβρίου και η 25η Ιουλίου.
Ευαγγελισμός της Θεοτόκου – Δημοτικιά
Ο ιερός ναός Ευαγγελισμού της Θεοτόκου, η μητρόπολη της Ιουλίδας, δεσπόζει στην είσοδο του οικισμού στο Κατοχώρι. Χτίστηκε την περίοδο του 1867 και είναι ρυθμού τρίκλιτης βασιλικής. Η πιο σημαντική μέρα του εορτασμού της είναι η 25η Μαρτίου.
Άγιος Σπυρίδωνας
Ο ναός της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος ή Άγιος Σπυρίδωνας, βυζαντινού ρυθμού, είναι μια από τις τρείς ενοριακές εκκλησίες της Ιουλίδας.
Άγιος Γεώργιος
Το εκκλησάκι του Αγίου Γεωργίου, το αντικρίζετε στην άκρη της παραλίας, μόλις προσεγγίσετε το λιμάνι, καθώς βρίσκεται πάνω σε έναν βράχο. Ειδικά τη νύχτα δημιουργεί μια πολύ όμορφη και ιδιαίτερη εικόνα, καθώς φωτίζεται.
Αγία Τριάδα
Η πρώτη εικόνα που θα αντικρίσετε φτάνοντας στο λιμάνι της Κέας, είναι ο σταυροειδούς ρυθμού ναός της Αγίας Τριάδας, της ενορίας της Κορησσίας.
Επισκοπή
Στο δρόμο προς Πέρα Μεριά, θα αντικρίσετε πάνω στο υψωματάκι, το βυζαντινό Μοναστήρι της Επισκοπής, ένα από τα παλαιότερα μοναστήρια της Κέας. Υπάρχουν κατάλοιπα ενισχυμένου τείχους που προστάτευε τη Μονή. Πιθανότατα, η Επισκοπή και γενικότερα η Μεσαριά αποτελούσαν βυζαντινά κέντρα του νησιού.
Στο ναό έχει βρεθεί μια πολύ σημαντική επιγραφή του 4ου μ.Χ. αιώνα με κατάλογο των πολιτών της Ιουλίδας και της Κορησσίας. Σε πολλά σημεία του ναού εντοπίζεται αρχαίο οικοδομικό υλικό, όπως το δωρικό κιονόκρανο το οποίο είναι ενσωματωμένο στην Αγία Τράπεζα. Σύμφωνα με αυτές τις ενδείξεις, θα πρέπει να προϋπήρχε στην περιοχή του λόφου της επισκοπής αρχαίο ιερό αφιερωμένο στη θεά Άρτεμη. Μέρα εορτής της κάθε χρόνο την 15η Αυγούστου.
Άγιος Τιμόθεος
Λίγο πριν την Κάτω Μεριά, βρίσκεται ο ναός του Αγίου Τιμοθέου. Έχει κατασκευαστεί τα τελευταία χρόνια και είναι βυζαντινού ρυθμού. Δίπλα στην εκκλησία, υπάρχει το σπήλαιο, στο οποίο ασκήτευε ο Άγιος κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, από το οποίο αναβλύζει νερό μόνο κατά τους θερινούς μήνες. Η μνήμη του τιμάται την 16η Αυγούστου και 13η Ιουλίου.
Άγιος Συμεών
Ο ναός του Αγίου Συμεών, από τον οποίο ονομάστηκε ο ομώνυμος οικισμός, δεσπόζει στην κορυφή του βουνού. Είναι χτισμένος πάνω στις βάσεις ιερού που ήταν αφιερωμένο στη θεά Αφροδίτη και γιορτάζει κάθε 1η Σεπτεμβρίου και 3η Φεβρουαρίου.
Άγιος Χαράλαμπος
Η εκκλησία του Αγίου Χαραλάμπους, του πολιούχου του νησιού, βρίσκεται στη συνοικία «Κάστρο», στην Ιουλίδα. Η μνήμη του τιμάται την 10η Φεβρουαρίου και αποτελεί πολύ σημαντική ημέρα για τους κατοίκους του νησιού.
Άγιος Παντελεήμονας
Το μοναστήρι αυτό βρίσκεται 12 χλμ. νοτιοδυτικά από τη Χώρα, στην κορυφή του ομώνυμου βουνού και υπολογίζεται ότι χτίστηκε τον 16ο αιώνα και αναπαλαιώθηκε τον 17ο αιώνα. Σώζεται μόνο η εκκλησία της μονής η οποία είναι αφιερωμένη στον Ιωάννη τον Πρόδρομο.
Άγιος Νικόλαος
Η βυζαντινή εκκλησία του Αγίου Νικολάου βρίσκεται στα Ελληνικά και είναι κτισμένη πάνω σε ερείπια πύργου των ελληνιστικών χρόνων, ενός από τους 73 που υπήρχαν στο νησί. Στο εσωτερικό του μικρού αυτού ναού διακρίνονται αγιογραφίες.
Άγιοι Απόστολοι
Ο ναός των Αγίων Αποστόλων είναι φτιαγμένος πάνω σε αρχαίο κόμβο της διαδρομής από την Ιουλίδα προς την Καρθαία και την Ποιήεσσα. Κατασκευάστηκε τον 12ο αιώνα και είναι ένας κλασικός βυζαντινός σταυροειδής ναός. Διατηρούνται στο εσωτερικό του αξιόλογες αγιογραφίες που αποδίδονται στον 13ο αιώνα.
Παναγία των Πολώ
Η εκκλησία της Παναγίας των Πολώ βρίσκεται στην παραλία Μικρές Πόλες, στον αρχαιολογικό χώρο της Καρθαίας. Πρόκειται για ένα γραφικό εκκλησάκι της Παναγίας που είναι φτιαγμένο στην αρχή του βράχου πάνω στα ερείπια αρχαίων ναών.
Άγιος Δημήτριος
Ο ιερός ναός του Αγίου Δημητρίου βρίσκεται σε περίοπτη θέση στο Πανωχώρι της Ιουλίδας. Κτίστηκε την περίοδο του 1883 σε ρυθμό σταυροειδούς μετά τρούλου. Στο εσωτερικό του ναού άξιο προσοχής είναι το μαρμάρινο τέμπλο, το οποίο έχει κατασκευαστεί από Τήνιο καλλιτέχνη.
Άγιος Αιμιλιανός
Το γραφικό εκκλησάκι του Αγ. Αιμιλιανού βρίσκεται στην περιοχή του Κούνδουρου και τιμάται κάθε χρόνο την 18η Ιουλίου.
Άγιος Σώστης
Το ξωκλήσι του Άγιου Σώστη βρίσκεται στην άκρη της παραλίας του Οτζιά.
